علم فردا

تکنولوژی به زبان ساده

ارتقاء گرافیک لپ تاپ یکی از مسائلی است که خیلی ها باهاش درگیرن . دوستانی که بازی خور تشریف دارن و لپ تاپ رو به چشم وسیله ای برای بازی نگاه میکنن قطعا یکبار هم که شده درگیر ارتقاء گرافیک لپ تاپ شدن . حالا واقعا این مسئله امکان پذیر هست یا نه ؟ با من همراه باشید تا ببینیم کی به کیه . من هر چیزی که فکر می کنم نیازه در این رابطه بدونید رو بهتون میگم .

 تفاوت کارت گرافیک با چیپ گرافیک در لپ تاپ

جواب اینکه تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ امکان پذیر هست یا نه تو تفاوت بین کارت گرافیک و چیپ گرافیک نهفتس . کارت گرافیک همونطور که از اسمش مشخصه یک بُرد الکترونیکی هست که پردازنده گرافیکی ، حافظه گرافیکی GDDR ، خازن و مقاومت و … روی اون هستن . در انتهای کارت گرافیک چندین لبه فلزی برای اتصال به مادربورد لپ تاپ دیده میشه ( مثل ماژول رم ) مثلا در شکل زیر ، پردازنده گرافیکی رو می بینید که دور و برش ۸ تا حافظه گرافیکی چیده شده . در لپ تاپ های قدیمی و در برخی لپ تاپ های امروزی هم شاهد کارت گرافیک در لپ تاپ هستیم .

با این حال ، امروزه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و استفاده از متدهای لحیم کاری حرفه ای ، شاهد چیپ های گرافیک رو لپ تاپ ها هستیم . در این گونه لپ تاپ ها دیگه خبری از کارت گرافیک به شکل بالا نیست و چیپ گرافیک و همینطور حافظه های گرافیکی روی مادربورد لحیم شدن . مثلا در شکل زیر چیپ گرافیک ATI رو در کنار دو عدد چیپ حافظه گرافیکی ، چیپ ست پل جنوبی ( SB ) و چیپ ست پل شمالی ( NB ) می تونید ببینید که روی مادربورد لحیم شدن .

حالا که تفاوت چیپ گرافیک با کارت گرافیک روی لپ تاپ رو متوجه شدید لازمه بگم که تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ در حالتی که کارت گرافیک داشته باشه خیلی ساده تره و این کار شدنیه . اما در حالتی که چیپ گرافیک روی مادربورد لحیم شده باشه تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ خیلی خیلی خیلی سخته . عده معدودی هستن که می تونن این کار رو بدون آسیب رسوندن به چیپ گرافیک و همینطور مادربورد لپ تاپ انجام بدن .

مراحل تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ

همونطور که گفتم اگه لپ تاپ شما دارای کارت گرافیک باشه به سادگی می تونید اونو تعویض کنید یا ارتقاء بدید . لپ تاپ رو باز کنید کارت گرافیک قدیمی یا معیوب رو دربیارید و یه دونه نو رو جا بزنید مثل تعویض کارت گرافیک روی کامپیوتر های رومیزی . البته منظورم از ” بسادگی ” اینه که احتیاج به لحیم کاری و این حرفا نیست وگرنه تمام مراحل باید توسط متخصصین امر صورت بگیره . توصیه میکنم خودتون هیچ وقت دست به کار نشید چون باز کردن لپ تاپ قلق های خاص خودش رو داره اگه فقط یه قطعه کوچیک از مادربورد آسیب ببینه دیگه خر بیار و باقالی پر کن  ( الان دیگه باقالی هم گرونه ! پس حواستون رو جمع کنید . مثلا می خواید پول به تعمیرکار ندید از اون طرف می زنید خراب ترش می کنید و باید ۲ برابر پول خرج کنید ، خلاصه خود دانید ) .

اگه لپ تاپ تون چیپ گرافیک داشته باشه بهتره عکس زیر رو ببینید تا سخت بودن تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ بیشتر واستون نمود پیدا کنه . شما باید همچین چیزی رو از روی بورد جدا کنید و یکی مثل اونو روی بورد لحیم کنید . می تونید ؟

همونطور که می بینید قسمتی از مسیر مسی سبز رنگ مدار آسیب دیده و یه جورایی میشه گفت فاتحه این لپ تاپ خونده شده . برای تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ و کلا برای تعویض چیپ های لحیم شده روی بورد الکترونیکی دستگاهی به نام BGA Machine تولید کردن که در ادامه میگم که چیه و چجوری کار می کنه . اما برخی هم ترجیح میدن از روش هیتینگ یا گرما دادن به مدار و قطعه با سشوار مخصوص گرمایی استفاده کنن که روشی خطرناک هست و کار هر کسی نیست . من هم توصیه نمی کنم .

دستگاه BGA در تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ چیست ؟

BGA مخفف عبارت Ball Grid Array هست و به نوعی از تکنولوژی بسته بندی یا پکیجینگ قطعات الکترونیک مثل پردازنده ها و آی سی های مجتمع اطلاق میشه . در این روش برخلاف سایر روش های بسته بندی مثل DIP و مسطح طول پایه ها کم شده ، تعداد پایه خیلی بیشتر می تونه باشه و همچنین قطعه فضای کمتری رو هم اشغال می کنه چون پایه ها یا همون Ball ( توپ ) ها زیر قطعه قرار میگیرن . شکل زیر :

 

همونطور که می بینید در بسته بندی BGA تعداد زیادی توپ یا همون بال Ball در زیر قطعه می ذارن و روی بورد لحیم میکنن . اصلا جایی برای قرار دادن هویه و روش های سنتی لحیم کاری برای شما باقی نمی مونه .

حالا اومدن یه دستگاهی تولید کردن به نام BGA Machine که کارش در آوردن و لحیم کردن همین قطعات با بسته بندی BGA هست . شکل زیر :

 

با وجود این ماشین می تونید حرارت رو تنظیم کنید ، با استفاده از دوربین روی کار زوم کنید و کلی امکانات دیگه که به تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ و چیپ های الکترونیکی کمک می کنه .

ریبال Reball چیست ؟

وقتی شما قطعه ای مثل چیپ گرافیک لپ تاپ که به مدار لحیم شده رو از مادربورد جدا کنید ، توپ های لحیمی اون از هم می پاشن ، حالا برای اینکه شما بتونید همون قطعه یا قطعه دیگه ای رو جای اون لحیم کنید باید توپ های لحیم داشته باشید و جاساز کنید . به زبون ساده عمل ریبال کردن یعنی شما بال Ball ( قطعات گرد لحیم ) بریزی داخل منفذ مادربورد یا منفذ قطعه و مجدد لحیم کاری کنید . برای لحیم کاری نیازی به هویه نیست و شما باید به این بال ها حرارت بدید تا ذوب بشن و جای خودشون قرار بگیرن . در شکل زیر توپ های لحیم رو می تونید ببینید :

 

حالا اگه می خواید بدونید که پروسه تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ چطوریه باید ویدئوی تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ رو ببینید همه حرفهایی که بالاتر زدم تو این ویدئو قابل مشاهدس . ویدئویی که خواهید دید تعویض چیپ گرافیک روی یک کارت گرافیک هست . در مورد لپ تاپ هم همین مراحل طی میشه .

دوستانی که الکترونیک ، برق و مخابرات می خونن توصیه اکید و شدید میکنم ویدئوی زیر رو نگاه کنن . تجربه میشه .

 

نتیجه اخلاقی که از این پست میشه گرفت اینه که موقع خرید لپ تاپ به گرافیک اون دقت کنید چون احتمال تعویض یا ارتقاء گرافیک لپ تاپ ضعیفه . نمیگم نمیشه چون میشه اما هم هزینه زیادی داره هم دردسر .

راستی دوستان ، پیشنهاد میکنم دوره های انگلیسی علم فردا رو تهیه کنید ، دنیاتون عوض میشه ! خیلی فرقه بین کسی که انگلیسی میدونه و نمیدونه !

حتما مطالب زیر رو هم بخونید