علم فردا

تکنولوژی به زبان ساده

لیکویید شدن در معامله یکی از بدترین چیزاییه که میتونه واستون اتفاق بیفته . امیدوارم هیچوقت حس لیکویید شدن رو تجربه نکنید چون زندگی تون تقسیم میشه به قبل و بعد از لیکویید شدن 🙂

من این حس رو تجربه کردم و میخوام تجربیاتم رو بهتون بگم . از اون شب کذایی بگم که داشتم نصف جون میشدم .

معنی لیکویید شدن در ترید چیه ؟

واژه لیکویید از لیکوییدیتی Liquidity در انگلیسی میاد به معنی نقدینگی یا نقد شوندگی . نقدینگی یعنی اینکه چقدر سریع شما میتونی یه چیزی رو به پول نقد تبدیل کنی . مثلا طلا نقد شوندگی بالایی داره چرا ؟ چون همیشه برای طلا تقاضا وجود داره و همه حاضرن طلا رو از شما بخرن . دلار هم همینه ! نقد شوندگی بالایی داره چون پول قدرتمندیه !

در بازارهای مالی مخصوصا ارز دیجیتال ، وقتی میگن لیکویید شدیم یعنی پولمون نقد شد ! اما نه برای شما ، برای صرافی 😄 . وقتی ضرر شما بیش از حد مجاز میشه ، صرافی تمام پول شما رو واسه خودش نقد میکنه یه آبم روش میخوره !

جور دیگه ای هم میشه به معنی لیکویید شدن نگاه کرد اونم اینه که وقتی لیکویید میشی پولت مثل آبیه که ریخته زمین و دیگه نمیشه جمعش کرد یا پولت مثل آب تبخیر میشه میره . این معنی رو من تایید نمیکنم اما میتونه تو زبان عامیانه و برای فهم بیشتر استفاده بشه .

این لیکویید شدن با کال مارجین شدن یه فرق کوچولویی داره که قبلا توضیح دادم . فرق کال مارجین با لیکویید شدن

چرا در ترید لیکویید میشیم ؟

مهمترین دلیل لیکویید شدن اینه که ضرر کم رو نمیپذیریم ! وقتی معامله ای خلاف پیش بینی شما درمیاد ، میری تو ضرر ، مثلا 10 دلار ضرر ! اما تو غرور داری ، از طرفی هم بهت زور میاد معامله رو با 10 دلار ضرر ببنندی ، پیش خودت میگی عیب نداره الان بازار برمیگرده و سر به سر یا با سود کم میام بیرون اممممما خبر نداری که بازار خواب بدی واست دیده ! از همون لحظه هی ضررت بیشتر میشه و بهت بیشتر زور میاد که ضرر کنی ، هی صبر میکنی هی صبر میکنی آخرش دیگه شل میکنی تا لیکویید شی !

چیزی که بالاتر گفتم ، عامیانه بود . اگه بخوام آکادمیک بگم ، دلیل لیکویید شدن اینه که مدیریت سرمایه نمیکنیم ! یعنی حد ضرر نمیذاریم . حد ضرر یعنی شما بپذیری که پیش بینی غلطی کردی و با ضرر از معامله خارج میشی و یه نفس راحت میکشی ! اگه حد ضرر نذاری بازار یه کاری باهات میکنه که دیگه کلا نتونی معامله کنی 😄

جدای اینکه غرور داریم و ضرر رو نمیپذیریم ، یه چیز دیگه هم هست . خیلی از افراد ، میخوان یه شبه پولدار بشن یا فقط با یه معامله خرج یه ماه یا یه سال رو در بیارن . به همین دلیل از اهرم های بالا مثل اهرم 20 یا 30 یا 50 استفاده میکنن .  طرف پیش خودش میگه اهرم 50 میزنم اگه 2 درصد بره بالا پولم دو برابر میشه ولی به این فکر نمیکنه که اگه بره تو ضرر یهو گیم آور میشه 😄 . تو این حالت بازار یه کوچولو بالا پایین بشه طرف لیکویید میشه . مثلا با اهرم یا لورج 50 ، اگه بازار فقط دو درصد بالا پایین بشه لیکویید میشی .

لیکویید شدن در پوزیشن لانگ بیشتره یا شورت ؟

هم در پوزیشن لانگ و هم در شورت اتفاق میفته بستگی به روند و جهت بازار داره اما طبق تجربه و حتی آمار ، لیکویید شدن بیشتر در پوزیشن های لانگ اتفاق میفته چون مردم به طور ناخودآگاه فکر میکنن قیمت ها همیشه به سمت بالا میرن ، چون طلا و بیت کوین و سهام شرکت ها در درازمدت همیشه رو به رشد بودن و توقع ذهنی ایجاد کردن . به همین دلیل خیلی از تریدرها بیشتر دوست دارن که پوزیشن لانگ باز کنن و خب صرافی ها و مارکت مِیکر ها اینو میدونن و با یه حرکت سریع ریزشی ، پوزیشن های لانگ رو لیکویید میکنن .

لیکویید شدن در کراس یا ایزوله ، کدوم خطرناک تره ؟

خیلی ساده بخوام بگم ، تو حالت ایزوله زودتر لیکویید میشید اما چون تمام سرمایه تون درگیر اون پوزیشن نشده ، میتونید دوباره ترید کنید . بذارید مثال بزنم ، مثلا کل سرمایه شما 1000 دلاره ، یه پوزیشن باز میکنید با مثلا 50 دلار و حالت ایزوله ، اگه لیکویید بشید فقط اون 50 دلار میره و شما 950 دلار دیگه دارید که ترید کنید . البته که تو حالت ایزوله ممکنه در زمان سریعتری لیکویید بشید .

در حالت کراس ، حاشیه لیکوییدی شما خیلی بزرگه و احتمال لیکویید شدن خیلی کم میشه اما امان از لحظه ای که لیکویید بشید ، دیگه کل سرمایه تون از دست میره چون در حالت کراس کل سرمایه درگیره . دلیل اینکه کل سرمایه درگیر میشه اینه که شما لیکویید نشید اما همینم یه ظرفیتی داره و اگه قیمت خیلی زیاد حرکت کنه مثلا یهو 100 درصد یا 200 درصد حرکت کنه احتمال لیکویید شدن در حالت کراس هم وجود داره و اون موقع دیگه تمام پول به فنا میره . مثلا شما 1000 دلار دارید ولی با 50 دلار حالت کراس پوزیشن باز میکنید ، شما 950 دلار حاشیه امنیت دارید ، هری برید تو ضرر از این 950 تومن استفاده میشه تا شما لیکویید نشید ، اما اگه ظرفیت اون 950 دلار تموم بشه ، کل اون 1000 دلار به خاک عظما میره !

عکس زیر رو ببینید ، قیمت یه جوری ریخته که حتی اگه حالت کراس هم بود ، امکان لیکویید شدن خیلی زیاده.

آیا صرافی ها از قصد لیکویید میکنن ؟

اگر بخوان بله میتونن ! این مسئله به صورت علنی هیچوقت تایید نشده اما من میدونم و شما هم میدونید که پول کثیفه و این موجود دوپا برای پول هررررکاری ممکنه بکنه . قیمت ارزها در صرافی های مختلف با هم فرق داره مثلا قیمت بیت کوین تو صرافی بایننس ممکنه 100 هزار دلار باشه اما تو صرافی کوینکس مثلا 10075 باشه یعنی 75 دلار بالاتر . پس هر صرافی سیستم قیمت گذاری و عرضه و تقاضای خودشو داره و میتونه قیمت رو واسه چند ثانیه دستکاری بکنه . عکس زیر رو ببینید ، قیمت همینجوری داشته میرفته بالا ، یهو میریزه و خیلی از پوزیشن های لانگ رو لیکویید میکنه .

صرافی ها در پشت صحنه ، تمام جزئیات معامله ها رو میبینن و میدونن که چند تا معامله در چه قیمتی لیکویید میشن . پس واسشون کاری نداره یه شیطنت ریزی بکنن و متاسفانه هیچ پیگیری قانونی که هیچ ، غیر قانونی هم نمیشه کرد 😄

جلوگیری از لیکویید شدن در معامله

بهترین راه برای اینکه لیکویید نشیم اینه که معامله ای باز نکنیم و زندگی خودمونو بکنیم 😄 مثل ازدواج که عامل طلاقه ! الان شاید بخندی اما وقتی لیکویید میشی هر ثانیه به خودت میگی ای کاش اصن دستم شکسته بود معامله باز نمیکردم !

حالا دور از جدی ، فقط یه دسته آدم هستن که لیکویید نمیشن ، اونم کسایی که با پول خیلی زیاد ، در حالت کراس و فقط لانگ میگیرن ! دلیل اینکه فقط باید لانگ بگیری اینه که افت قیمت یه ارز هیچوقت از 99 درصد بیشتر نمیشه اما افزایش قیمت میتونه چند هزار درصد هم بشه . خودتون یکم بیشتر فکر کنید ، اینجا نمیشه توضیحش داد طولانی میشه .

اما اگه با پول کم میخواید ترید کنید همیشه باید آماده لیکویید شدن باشید ، چون بازار یه وقتایی کلا از حالت تکنیکال خارج میشه و تحت تاثیر اخبار یهو خیلی شدید بالا پایین میشه . تو این شرایط حتی با مدیریت سرمایه هم باز احتمال لیکویید شدن هست چون قیمت یهو جهش میکنه و از استاپ لاس یا همون حد ضرر شما میگذره .

با همه این حرفا اگه میخواید کمتر لیکویید بشید ، از اهرم های 2 ، 3 یا نهایتا 5 استفاده کنید و حد ضرر هم بذارید . این حد ضرر خیلی مهمه چون با یه ضرر کم یا زیاد بلخره خارج میشید ولی کل پولتون از بین نمیره .

بهترین روش برای جلوگیری از لیکویید شدن اینه که اگر معامله ای طبق پیش بینی و قوانین معاملاتی شما پیش نرفت ، ازش خارج بشید حتی با ضرر ! پذیرفتن ضرر باعث میشه شما هرگز لیکویید نشید و بتونید در بازار زنده بمونید !

تجربه من از لیکویید شدن در کریپتو

اواخر سال 2022 بود . من تازه یه روش یاد گرفته بودم به نام میانگین گیری . فکر میکردم دیگه اون راه حل خفنه رو پیدا کردم 😄 چندتا پوزیشن با همین روش میانگیر گیری باز کرده بودم و سودهای خوبی کرده بودم . روش اینجوری بود که میرفتی تو پوزیشن و اگه میرفتی تو ضرر ، هی پول اضافه میکردی و میانگین قیمت رو کم میکردی . ساعت 7 شب بود و من روی ارز سولانا لانگ گرفتم . قیمت یکم اومد پایین منم ته دلم خوشحال بودم که عیب نداره بذار بیاد پایین من باز پول اضافه میکنم وقتی بره بالا سودم بیشتر میشه 😄 . قیمت همینجوری میومد پایین و من همینجوری پول اضافه میکردم . یهو قیمت خیلی اومد پایین و منم شروع کردم هررررچی پول و ارز داشتم اضافه میکردم به این امید که بالاخره قیمت برمیگرده ، نمیشه ایـــــــــــــن همه بیاد پایین که 😄 اما متاسفانه اون موقع من نادان بودم و نمیدونستم که بازار وقتی خر میشه دیگه نمیشه جلوشو گرفت ! هی اومد پایین و منم هی پول اضافه میکردم .

قشنگ یادمه ، دستام و پاهام یخ کرده بود و تپش قلب رو هزار ! رنگم عین گچ شده بود و لرزش گرفته بودم . همسرم نمیدونست من دارم چکار میکنم و تو چه موقعیتی هستم ، اومد منو نگاه کرد گفت محمدرضا چرا قیافت اینجوری شده چرا سفید شدی . گفتم چیزی نیست یکم رفتم تو ضرر ، درست میشه 😄 گفت مطمئنی یکم ضرره ؟ 😄 گفتم اره . خلاصه رفت واسم گل گاو زبون درست کرد داد بهم خوردم . خلاصه ساعت 2 شب بود که بازار یه جوری ریخت که من لیکویید شدم و کل پولم به فنا رفت !

ساید باورتون نشه ولی از اینکه لیکویید شدم و این بازی کثیف و این جنون تموم شده بود یکم خوشحال بودم 😄 . از طرف دیگه همش به اون پول فکر میکردم که هــــــــی چه کارا که نمیتونستم باهاش بکنم . همش به این فکر میکردم که پسر فلان چیزو میتونستم بخرم ، اون مشکلو میتونستم حل کنم ، فلان تور مسافرتی رو میتونستم برم و از این چیزا !

لیکویید شدن وااااااااقعا یکی از بدترین حس‌های دنیاست ! تو یه چشم بهم زدن پولت ، سرمایه ات ، پولی که با بدبختی کنار گذاشتی که مثلا باهاش سود کنی ، نابود میشه و تو میمونی و یه خاطره تلخ که همش یادت میفته ! امیدوارم هروقت ترید میکنید یاد این پست علم فردا بیفتید و حواستون باشه حدضرر بذارید تا لیکویید نشید . کنجکاو باشید !

حتما مطالب زیر رو هم بخونید